ذات تهران

ک نفس نوشتم. یک نفس بخوان:
متروی تهران تراژدی مهیب شهر نشینی ایرانی است. غایت و نهایت تمام بدی ها و خوبی ها ی ما در مترو جمع و به هم فشرده می شوند. آینه ی پراید است؛ آدمها از آنچه می بینی به تو نزدیک ترند. خیلی نزدیک تر. گاهی، خیلی نزدیک تر. چسبیده تر.و چشم ها: همه همدیگر را زیر نظر دارند.نگاه ها قضاوت گرند. و تمام رفتار ها در یک کلمه خلاصه می شوند: انتظار.

اما انتظاری که در مترو هست با رسیدن به ایستگاه تمام نمی شود. آدمها در راهروها می دوند و روی پله برقی راه می روند. در این تونل های بی انتهای آهن و بتون، موسیقی ملی ما تغییر کرده است و کیسه های بزرگِ پر از کالای بنجل دستفروشی است که سر زده است از افق. موسیقی ملی تازه نواخته می شود:آوازِ دستفروش ها.

دستفروش ها ذات متروی تهران هستند. دائم در حرکت و خسته و گرفتار در تولیدات چین. آنها هستند که از کنار ریل ها می گذرند و روی آن می افتند. دستفروش های مترو تهران هویت مهیب شهری هستند که در سال های نود و دو ی خورشیدی خورشیدش پشت دود گم و پیدامی شود.

دستفروش ها علیه انتظار قیام کرده اند. زیرا آنها دوست ندارند ایستگاه بعدی فرا برسد. آنها با کیسه های بزرگ شان، مورچه های بارکش سوراخ های زیر زمین تهران اند. آنها خلقِ قربانی در جمهوری خلقِ چین، مُرکّب و دست و پا زننده در جامعه ی بی طبقه ی توحیدی، آنها قهرمانِ پکنِ جهانِ اسلامند.

آنها کارگران کارخانه های تعطیل ایران معاصرند. با مترو بیدار می شوند. با مترو می خوابند.دستفروش های متروی تهران سند شرمساری، سند خفّت، سند پذیرفتن شرایط، مُهرِ سرخ دایره وار سندِ سکوت هستند بر دهان تمام ما...

وقتی اینها را می نویسم، او دارد موازی در مغزم حرف می زند. نمی گذارد فکر کنم. نمی گذارد به تحلیلاتم برسم. کوچک است. انگشتانش مثل چوب کبریت روی همه چیز سر می خورد. هنوز درست حرف نیفتاده. مادرش آن دور تر دارد دستمال و لواشک می فروشد( ترکیب نا متجانس دستفروش تهرانی) مادرهی صدایش می کند و او بر می گردد و باز به بازی اش می رسد. جوراب هایش را دستش گرفته و پابرهنه راه می رود. او با جوراب های راه راهش از مرزهای ما عبور می کند. عینک آقای هیز خیره ای را به ناگاه بر می دارد. سراغ موبایل تاچ بغل دستی من می رود و با انگشت روی آن می زند. کسی هم جلوی او را نمی گیرد. آنقدر کوچک هست که جدی گرفته نشود.

با آهنگِ تبلیغ روغن سرخ کردنی، پخش شونده از تلوزیون مترو می رقصد و می رقصد. دختر است دیگر. و ما چشم هایمان را می بندیم. ما پشت می کنیم. ما نمی خواهیم و نمی توانیم و نمی کوشیم و نمی خواهیم ونخواهیم توانست نگاهش کنیم. می نشیند کف مترو. جوراب هایش را در می آورد( در همین حین مترو مشغول رفتار مکانیکی تعریف شده است و خانم ضبط شده می گوید: ایستگاه بعد مصلی)اما او تنها مسافری ست که منتظر نیست. او در مترو زیست می کند. همچون یونس در دل ماهی. مار ماهی. 

عکسش را می گیرم و اینجا می گذارم. تا برای آنهایی که به تاریخ مراجعه می کنند دالان های زیر زمینی شهری عیان شود که روی زمین هایش تابلو نصب کرده اند: فرزند بیشتر زندگی بهتر.

این تهران ماست. این تقسیم بندی طبقاتی تراژیک عصر ماست. این شهری ست که هویتش را از تابلو های نقش شده با شمش طلا و بارانِ سکه های بهار آزادی و برندگان خوش اقبال پورشه و زره های طلایی می گیرد. 

شب عید است. میدان هفت تیر جای سوزن انداختن نیست. شهروند و رفاه و هایپر استار و بازار بزرگ در کیسه و اسکناس می تپند. رفقا، دوستان! به خرید ادامه دهید. جیب ها و کیسه ها باید خالی شوند.نگران نباش. در ایستگاه بعدی کیسه ها باز پر می شوند. مار مترو دور ما می پیچد و از جیب ها مان فرو می رود و از چشم هامان بیرون می آید و دختر بچه می رقصد و به طرف در مترو می رود و دست آخر این تویی که باید بنشینی و منتظر باشی و از "درب های قطار فاصله بگیری